🌃 Tür Isimler Cümle Ortasında Ise Nasıl Yazılır

7X4n. eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > Türkçe dersi ile ilgili konu anlatımlar > kelime türleri, sözcük türleri ile ilgili konu anlatımlar CİNS İSİMLER, TÜR ADLARI, CİNS İSİMLERİN ÖZELLİKLERİ 1 İSİMLERİN ÇEŞİTLERİ KELİME TÜRLERİ TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM Aynı türden olan varlıkların tümünü birden gösteren adlardır. Vücut parçaları ve organ adları, akrabalık dalları, tüm hayvan ve bitki adları, tüm araç ve gereç adları tür adlarını oluşturur. Örnek gövde, teyze, yılan, elma, kalem, süpürge, baş, baba, kedi, kaşık, taş, yol, ağaç, ırmak, kitap, dergi, yaprak, ev, çocuk, su, sıra, hayal, düşünce, sıla, özlem, taraf, ceza... Cins İsimlerin / Tür Adlarının Özellikleri -Bir tür adı, genel anlamda kullanıldığında, o türü oluşturan varlıkların tamamını anlatır. Örnek Balık suda yaşar. Tüm balıkları gösterir. Kitap en yakın arkadaştır. Tüm kitapları gösterir. -Bir tür adı, bazen o türün yalnızca bir ya da birkaç bireyini göstermede kullanılır. Örnek Kuş durmadan çırpınıyordu. Bir tek kuşu gösterir. Kitap, savaş yıllarını anlatıyor. Bir tek kitabı gösterir. UYARI Tür adları özel ad olabilir. Cümledeki kullanılışına bağlıdır, kullanıma göre özel isim olabilirler. Örnek Kaya ile kayalara tırmandık. Tür adı olan her kelime, o türden tek varlığı anlattığı gibi; biçimce çoğullanmadığı hâlde o türün tümünü ya da bir bölümünü de anlatabilir Örnek Düşünen, konuşan bir varlıktır, insan. bütün insanlar Susuzluktan kurumuş çiçek. herhangi bir çiçek UYARI Tür adları özel ad olabilir. Cümledeki kullanılışına bağlı. Örnek Kayalara arkadaşım Kaya ile birlikte tırmandık. UYARI Dünya, güneş ve ay kelimeleri terim olarak astronomi ve coğrafya terimi kullanılıyorsa özel isim; diğer anlamlarında gerçek, mecaz, yan, eş, deyim vb. kullanılıyorsa cins ismi olur Örnek Dünya Ay’la birlikte Güneş’in çevresinde döner. Özel İsim Ay'ın yakından çekilmiş fotoğrafları insanlığı pek şaşırtmıştı. Özel İsim Yazın Güneş ışınları Dünya'ya dik olarak gelir. Özel İsim Türkiye'nin birçok yerinde insanlar Güneş tutulmasını seyretti. Özel İsim Sabahtan beri dünya kadar bilgi yer dolaştık. Cins İsim Şair sevgilisinin yüzünü aya benzetir. ayın kendisine değil, görünüşüne Cins İsim Başlıca Cins İsimleri Şunlardır 1. Vücudun bölümleri ve organ isimleri baş, kol, el, ayak... 2. Akrabalık isimleri ana, baba, kardeş, dayı, hala, teyze... 3. Araç, eşya isimleri kaşık, makas, bardak, iplik, iğne... 4. Hayvan ve bitki isimleri kedi, kartal, fındık, ceviz, kiraz... 5. Kavramlar düşünce, hedef, zekâ, temenni... 6. İş, meslek; meslek sahibi simleri öğretmenlik, öğretmen, avukat, işçi, memur, profesyonel, futbolcu... 7. Giyecek isimleri ceket, ayakkabı, gömlek, eldiven... 8. Yiyecek isimleri elma, yemek, ekmek, biber... 9. İçecek isimleri su, meşrubat, gazoz... 10. Sayı isimleri on, beş yüz, bir... 11. Renk isimleri sarı, kıpkırmızı, mor... 12. Nitelik isimleri büyük, kocaman, dairesel... 13. Zaman isimleri ay, saat, dakika, yıl... 14. Soru. Kelimeleri ne, kim, hangi... Bazı cins isimlerin özel isim olarak kullanıldığı görülür tırmık bir ziraat aleti. Tırmık bir kedinin özel adı ozan şair Ozan erkek ismi hürriyet bağımsızlık Hürriyet gazete adı İSİM ÇEŞİTLERİ, AD ÇEŞİTLERİ, ÖZELLİKLERİ ÖZET ANLATIM Canlı, cansız bütün varlıkları ve kavramları karşılayan, onları ifade etmemizi sağlayan kelimelerdir. Kavramları, varlıkları tanıyabilmemiz, tanıtabilmemiz ve onları birbirlerinden ayırabilmemiz için isimlere ihtiyacımız vardır. A. NİTELİKLERİNE, OLUŞLARINA GÖRE İSİMLER 1. Somut İsimler Altta resimdeki beş duyu organımızdan herhangi bir tanesiyle birden fazla da olabilir, önemli olan en az bir duyu organı ile algılayabildiğimiz, yani elle tutup gözle görebildiğimiz, koklayıp tadabildiğimiz ve duyabildiğimiz varlıkları karşılayan isimler “somut” isimlerdir. Örnek sıcak, kuru dokunmayla, ağaç, mavi, televizyon görmeyle; ses, patırtı işitmeyle; koku, parfüm koklamayla; tatlı, ekşi tatmayla algılanabilir. Somut İsimlere Örnekler Duman, toprak, rüzgar, hava, göl, ışık, ev, kalem, sarı, soğuk, yağmur, gürültü, karanlık, çiçek, acı, armut, taş, sinir organ vs. 2. Soyut İsimler Beş duyu organından biriyle algılayamadığımız, var olduklarını hislerimizle ve düşünce yoluyla bildiğimiz kavramları karşılayan isimlere “soyut” isim denir. Soyut kavramlar ancak hisler ve duygularımızla algılanabilir. Örnek Aşk, sevgi, özlem, kaygı, öfke, adalet, mutluluk, insanlık, sinirli, bilgi, günah, kötülük, keder, sevinç, rüya, acımak, umut, anlayış, saygı, cesaret vs. bu kelimelerin hiç biri duyu organıyla tespit edilebilecek nesneler değildirler. Soyutlaştırma / Somutlaştırma Soyut ve somut isimlerde asıl dikkat edilmesi gereken şey; bu sözcüklerin cümle içinde kazandıkları anlamlarıdır. Tek başına somut anlamda olan bir sözcük cümle içinde soyut anlamıyla kullanılabilir; ya da tam tersi soyut olan bir sözcük cümle içinde somut anlamda kullanılabilir. Yani somut olan varlığı “soyutlaştırma” ya da soyut olan kavramı “somutlaştırma” yapılabilir. Soyutlamaya Örnek Seni bütün gün soğukta beklediğim için hasta oldum. Somut isim “Soğuk” sözcüğü tek başına somut anlamlıdır. Soğuk olan havayı dokunma duyusuyla algılayabildiğimiz için bu cümlede somut anlamıyla kullanışmıştır. Bu soğuklukla kimseyle yakınlık kuramayacağını ona söylemiştim. Soyutlaştırılmış isim Bu cümlede soğuk olan hava, su ya da her hangi bir nesnenin soğukluğu değil, insanın diğer insanlara yakınlık kurmamasını ifade eden bir tavrıdır. Yani sözcük somutken soyut yapılmış “soyutlaştırılmıştır”. Yufka kalbi ile yapılanlara daha fazla dayanamadı. Bu cümlede yufka sözcüğü olaylardan çok çabuk etkilenme anlamında kullanılmıştır. Yani yufka somutken cümle içinde soyut anlam kazandırılmıştır. Gitarı çok daha kolay öğrenebilmenin bir yolu olmalı. Yol kelimesi somut anlamlı sözcükken bu cümlede “yöntem” anlamında kullanıldığından soyutlaşmıştır Somutlamaya Örnek Sadece biraz mutluluk için çoğu şeye razı olabilirdi. Soyut isim Mutluluk, duyu organlarımızla algılayamadığım soyut bir kavramdır. Bu cümlede soyut anlamıyla kullanılmıştır. Valizine katladığı bir kaç parça mutluluk ile düştü memleket yoluna. Somutlaştırılmış isim Bu cümlede soyut olan “mutluluk” kelimesi valize katlanıp konulmuş elbiseye benzetilerek somutlaştırılmıştır. Ben güzele güzel demem güzel benim olmayınca. Somutlaştırma = İnsan kastedilerek somutlaştırma yapılmıştır Kanadı kırık bir aşk ile sevda dağlarına tırmanabilir misin? Somutlaştırma = Aşk, kuşa benzetilerek somutlaştırma yapılmıştır. Gözünün önündeki film karesi hayatı boyunca aklından çıkmayacaktır. Somutlaştırma = Hayatın belirli bir anı dönemi, üzerine kayıt yapılan bir nesneye benzetilerek somutlaştırma yapılmıştır. Bunu yapmaya yürek ister, bu her babayiğidin harcı değil. Somutlaştırma = Somut olan yürek kelimesi, cümlede soyut olan “cesaret” anlamında kullanıldığından somutlaştırma yapılmıştır. Türkçemizde çok önemli bir yeri olan deyimlerimizin hemen hepsi bu somutlaştırma yolu ile meydana getirilmiştir. B. VERİLİŞLERİNE GÖRE İSİMLER 1. Özel İsimler Tek olan, diğer varlıklar içinde tam bir benzeri bulunmayan varlıklara verilen isimler “özel” isimlerdir. Aslında bir türün içinde olup sonradan isim verilen ve verileni özelleştiren takılmış isimlerdir de denilebilir. Özel isimler genel olarak nelere verilir aşağıda bunu inceleyelim a. İnsan isim ve soy isimleri Büşra, Harun, İlknur, Ramazan, Yeter, Özlem, Bahri, Mustafa, Nazım Hikmet, Yavuz Bülent Bakiler b. Kurum, kuruluş, dernek, üniversite isimleri Mimar Sinan Lisesi, Kıbrıs Türk Kültür Derneği, Türk Tarih Kurumu, Kırıkkale Üniversitesi, Kırşehir Valiliği, Yenimahalle İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü c. Millet, ümmet, din, mezhep isimleri Türk, Azeri, Almanlar, Çeçen, Ruslar Müslüman, Hristiyan, Yahudi, Musevi… İslamiyet, Hristiyanlık, Yahudilik, Musevilik… Hanefi, Şafii, Alevi… d. Dil isimleri Türkçe, İngilizce, Fransızca, Özbekçe, Tibetçe… e. Kıta isimleri Afrika, Asya, Amerika, Antarktika, Okyanusya, Avustralya, Avrupa f. Ülke ve bölge isimleri Türkiye, Lübnan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Afganistan… Güney Amerika, Doğu Trakya, Güney Yemen, Batı Avrupa, İç Anadolu Bölgesi, Ege Bölgesi, Karadeniz Bölgesi… g. İl, ilçe, mahalle, bulvar, cadde, sokak isimleri Kırşehir, Tokat, Amasra, Boztepe, Yenimahalle, Keçiören, Atatürk Bulvarı, İvedik Caddesi, Nigar Sokak… h. Deniz, okyanus, göl, akarsu, boğaz ve geçit isimleri Karadeniz, Akdeniz, Marmara Denizi, Hint Okyanuss, Atlas Okyanusu, Tuz Gölü, Hazar Denizi, Abant Gölü, Kızılırmak, Yeşilırmak, Çanakkale Boğazı, Zigana Geçidi, Süveyş Kanalı… ı. Dağ, tepe, ova, yayla isimleri Uludağ, Mescit Dağı, Erciyes dağı, Everest Tepesi, Harran ovası, Konya Ovası… i. Yıldız ve gezegen ve adları Uranüs, Mars, Jüpiter, Venüs, Büyükayı… j. Kitap, gazete, dergi, eser isimleri Milliyet gazetesi, Sabah gazetesi; Nokta dergisi, Aksiyon dergisi; Türk Dili dergisi; Çalıkuşu, Araba Sevdası… k. Hayvanlara ve varlıklara takılan özel isimler Karabaş, Pamuk, Maviş, Tekir, Boncuk, Oyuncağım Tomtom… 2. Cins İsimler Aynı cinsten birçok varlığın ortak olan ismine “cins” isim denir. Bu isimlerin varlıkları tek nesne ile sınırlı değildir. Cins isimlerde kelime ile nesne arasında herkes tarafından bilinen gerçek bir bağlantı vardır. Örneğin “göz” denildiğinde bilgi bir organ ismi olduğu herkesçe bilinir. “şehir” kelimesi dünyada olan bütün şehirlerin cins ismiyken, memleketinizi ifade ederken söylediğiniz “Kırşehir, İstanbul” vs kelimeleri özel isimdir. Cins isimleri örnekleriyle sıralarsak a. Organ/uzuv isimleri bel, kol, beyin, kalp, göz… b. Akrabalık isimleri anne, baba, kardeş, amca, babaanne, enişte, dayı… c. Araç/eşya/enstrüman isimleri kanepe, kulaklık, çatal, tablo, gitar, saz… d. Hayvan/bitki/çiçek isimleri köpek, şahin, aslan, fındık, vişne, biber, papatya, karanfil… e. Kavramlar hüzün, kaygı, akıl, ümit… sahibi isimleri öğretmenlik, öğretmen, mühendislik, mühendis, memur, futbolcu, spiker… g. Giyecek isimleri gömlek, palto, ceket, etek, şapka, eldiven, smokin… h. Yiyecek/İçecek isimleri barbunya, mıhlama, menemen, ekmek, lahmacun, meşrubat, su, gazoz … ı. Sayı isimleri üç, iki yüz, altı, yedi bin… i. Renk isimleri mavi, yeşil, turuncu, kırmızı… j. Zaman isimleri salise, saniye, dakika, saat, gün, ay, yıl, yüz yıl, asır… k. Soru Kelimeleri neden, niçin, kim, nereden, hangi, kaç, kaçıncı… C. SAYILARINA GÖRE İSİMLER 1. Tekil İsimler Sayısal anlamda tek olan, çoğul takısı -ler, -lar almamış adlardır. Örnekler gazete, balık, roman…. 2. Çoğul İsimler Sayısal anlamda birden fazla olan, çoğul takısı -ler, -lar almış adlardır. Çoğul anlamı bu ekler ile sağlanır. Örnekler gazeteler, balıklar, romanlar… Not Çoğul eki -lar, -ler, adlara çoğul anlamı dışında anlamlar da katar Örnekler Eliflere yarın gideceğiz. aile Bu savaşı Osmanlılar kazandı. soy Ülkemiz Almanlar ile işbirliği yaptı. millet Daha çok Neşet Ertaşlar, Hacı Taşanlar yetiştirmeliyiz. gibi olanlar Rusyalarda az gezmedik. abartma Ahmet Beyler henüz işe gelmedi mi? saygı Sabahları kahvaltı yapmadan çıkmam. genellikle 3. Topluluk İsimleri Biçimce tekil, anlamca çoğul isimlerdir. Yani “-ler, -lar” çoğul eki almadığı halde anlam olarak birden fazla varlığı ifade eden isimler ” topluluk” isimleridir. Topluluk isimleri bir nevi parçaların birleşmesinden oluşan “bütün”ü ifade eder. Örnekler ordu, sürü, çete, alay, bölük, takım, ekip, demet, düzine, ulus, meclis, cemaat…. Asker = Tekil İsim Askerler = Çoğul İsim Ordu = Topluluk İsmi Ağaç = Tekil İsim Ağaçlar = Çoğul İsim Orman= Topluluk İsmi Vekil = Tekil İsim Vekiller = Çoğul İsim Meclis = Topluluk İsmi Futbolcu = Tekil İsim Futbolcular = Çoğul İsim Takım= Topluluk İsmi Not Topluluk isimleri de çokluk eki alabilir. Aynı topluluktan birden fazla olduğu ifade edilmiş olur. Örnekler Ordular, ormanlar, takımlar… Not Bazı isimler cümle içinde bazen tekil bazen de topluluk anlamıyla kullanılabilir Örnekler Sınıfı boyamak için herkes seferber olmuştu. Tekil isim Bizim sınıf bu hafta bütün öğretmenlerinden takdir topladı. Topluluk ismi “TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN >>>TIKLAYIN>>TIKLAYIN>>TIKLAYINYorumu Çok güzel olmuş ben tür isimlerde ve topluluk isimlerinde zorlanmıştım buraya baktım ve çok y ararlandim ->Yazan Meltem Naz tali... 18. **Yorum** ->Yorumu Gerçekten çok güzel konuyu ele almışsınız Çok beğendim. ->Yazan Derya 17. **Yorum** ->Yorumu Kısa öz ->Yazan 15. **Yorum** ->Yorumu Bir hikâye ve içinde geçen isim çeşitleri cins soyut tekil vs. en iyi cevap seçilecek ->Yazan tülay.... 14. **Yorum** ->Yorumu çok teşşekür ederim çok yararlandım ->Yazan nuri.... 13. **Yorum** ->Yorumu harika bilmediğim her şeyi burdan öğrendim çok faydalı her keze tavsiye ederim salı günü sınavım var ->Yazan duygu yiğit 12. **Yorum** ->Yorumu Çok güzel herkese tavsiye ederim ->Yazan selin 11. **Yorum** ->Yorumu söyleyecek bir laf bulamıyorum çok güzel ->Yazan idil 10. **Yorum** ->Yorumu cok güzel **********elinize sağlık ->Yazan emire nur karahan 9. **Yorum** ->Yorumu çok ama çok güzel olmuş teşekkür ederim ->Yazan elif 8. **Yorum** ->Yorumu çok güzel olmuş teşekkür ederimmmmmm ->Yazan elif 7. **Yorum** ->Yorumu Çok yararlandım , bu siteden emeği geçen herkeze çok ama çook teşekkür ederim.... ->Yazan ...Baran... 6. **Yorum** ->Yorumu yorum 10mara 5yıldız herkez etavsiye ederim tite güzel valaaa ->Yazan sıla... 5. **Yorum** ->Yorumu çok teşekkür ederim ödev için bana Çok yardımcı oldu emeği geçen herkese teşekkürler ->Yazan Şevval su 4. **Yorum** ->Yorumu benim cinsim ne acaba çok meraklıyım ->Yazan başar 3. **Yorum** ->Yorumu Çok beğendim , ödevime yardımcı olan bu siteye teşekür ederim ->Yazan senanur . 2. **Yorum** ->Yorumu çok teşekkür ederim çok yararlandım çok güzel bir site saolun ->Yazan ebru. ->Yazan mine özge ->Yorumu çok begendim hatta bayildim bunu herkese tavsiye ederim. >>>YORUM YAZ<<< Adınız Yorumunuz E MailZorunlu Değil 20 Tane İsim Cümlesi Yazınız. Yüklemi isim kökü olan ya da fiilden türeyip isim olan yüklemlerin olduğu cümlelere isim cümleleri denir. İsim cümleleri ile ilgili örnekler şunlardır * Annemin çarşıdan bana aldığı sürpriz kalemdi. * Babamla geçirdiğim en güzel anı uzun bir yolculuktu. * Akşama gideceğimiz yer babaannemin evidir. * Burası harika manzarası olan bir kentti. * Dağlarının çok güzel olduğu bir kasabaydı burası. * Ablamın bana aldığı şey en sevdiğim meyve olan nardı. * Öğretmenin hepimize aldığı yiyecek kekti. * En sevdiğim yemek mantıdır. * Gittiğimiz yer halamın dillere destan o muhteşem eviydi. * Tüm canlılar için en değerli şey sudur. * Ailemle birlikte daha gelişmiş bir yere göçtük. * Limonun tadı çok ekşiydi. * Dışarıda kötü bir fırtına vardı. * Hayatta sahip olunması gereken en önemli şey güzel ahlaktır. * İnsanın sahip olması gereken maddi güç paradır. * Dünya çocuklarının mutlu olmasını sağlayan en güzel şey barıştır. * Hayatta en zevk aldığım şey okuduğum kitaplardır. * Annem bahçedeki otları yoldu. * Hastanedeki çocuğun korktuğu şey kandı. * Ağaçlardaki meyvelerin en lezzetlisi fındıktı. About Latest Posts Haluk YeşiltepeÖğretmen - Yazar - Şair at MEBYazıları ve şiirleri üreten Haluk Yeşiltepe 1960 yılında Ankara’da doğdu. 1966 yılında ilkokula başladı. İlkokulu, ortaokulu ve liseyi Bulancak’ta bitirdi. Trabzon Fatih Eğitim Enstitüsü Türkçe Öğretmenliği Bölümünden 1980 yılında mezun oldu. İlk şiirini 1974 yılında yazdı. Mahalli gazete ve dergilerde, şiirlerini ve yazılarını yayımladı. Öğretmen olarak Yozgat’ta, Giresun merkezde, Bulancak ilçesinde çalıştı. Mesleğine devam ve iki kızı vardır. Latest posts by Haluk Yeşiltepe see all Yarınlara Yürümek 19Mezun Olmak - Haziran 18, 2022 Yarınlara Yürümek 18 Kul Hakkı - Mart 22, 2022 18 Mart - Mart 17, 2022 Okunma Sayısı 41 Oluşturulma Tarihi Ocak 11, 2022 0031Bazı kelimeler Türkçe dilinde bitişik yazılır bazı kelimeler ise ayrı şekilde yazılmaktadır. Bu konuda özellikle de iç içe kelime grubunun nasıl yazıldığı merak edilmektedir. Sizin için İç İçe nasıl yazılır? İç İçe kelimesi TDK'ya göre bitişik mi yazılır ayrı mı şeklinde çok fazla sorulan soruların yanıtlarını tüm detaylarıyla birlikte derledik. Dilbilgisi kuralı kapsamında bazı sözcük grupları Türkçe dilinde ayrı yazılır veya bitişik biçimde ele alınır. Bu konuya Türk Dil Kurumu üzerinden bakıldığında ise "iç içe" kelimesinin nasıl yazılacağı çok yaygın bir şekilde internetten araştırılıyor. İç İçe Nasıl Yazılır? İç içe kelimesi Biri ötekinin içinde ya da birine ötekinden geçilen anlamına gelmektedir. Bunun yanında birbirinin içinde, karışık bir halde, birbirine çok yakın anlamını barındırmaktadır. İç içe kelime grubunun doğru biçimde yazılışı, İç içe’ şeklinde ayrı yazılması olmaktadır. Özellikle isim durum ekleri ve iyelik ekleri ile yapılmış olan ikilemeler bitişik biçimde yazılır. İç İçe Kelimesi TDK'ya Göre Bitişik mi Yazılır, Ayrı mı? Türk Dil Kurumu TDK açısından bakıldığı zaman bu kelime ayrı şekilde ele alınmalı ve yazılmalıdır. Buna göre sözcüğün İç içe Doğru yazım İçiçe Yanlış yazım Tek başına yahut cümle içinde bu sözcük kullanılmak istendiğinde ayrı biçimde yazılmalıdır. Bu tür ikilemeler ayrı olarak ele alınmakta ve yazım hatası olmadan kullanılmaktadır. “Herşey o kadar iç içe geçmiş durumda ki, nasıl başa çıkacağım konusunda hiç bir bilgim yok.”

tür isimler cümle ortasında ise nasıl yazılır